Η  Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων πληροφορήθηκε με οδύνη το άγγελμα του θανάτου του Ακαδημαϊκού και Καθηγητή Νικολάου Ανδρουλάκη.

Ο εκλιπών υπήρξε η ηγετική φυσιογνωμία των ποινικών επιστημών για ήμισυ και πλέον αιώνα. Με την ευρύτητα και βαθύτητα της σκέψης του και την ευγένεια του χαρακτήρα του αναδείχθηκε σε κορυφαίο πανεπιστημιακό διδάσκαλο που διέπλασε τις επόμενες γενεές των ποινικολόγων. Η διαχρονική παρουσία του στο δικανικό βήμα απετέλεσε εξ άλλου μάθημα ήθους και συνέβαλε αποφασιστικά στην  γόνιμη σύνθεση ποινικής θεωρίας και πράξης.

Σε ειδική τελετή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την 17.3.2011 η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων είχε τιμήσει τον Νικόλαο Ανδρουλάκη για την μέγιστη προσφορά του.

Το ΔΣ της Ένωσης συνεδρίασε εκτάκτως και αποφάσισε να εκφράσει την λύπη του προς τους οικείους του και να παραστεί στην εξόδιο ακολουθία καταθέτοντας στέφανο στην μνήμη του.

Αθήνα, 4 Νοεμβρίου 2019

 

Τον εκλιπόντα αποχαιρέτησε εκ μέρους της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων ο κ. Ηλίας Αναγνωστόπουλος, Πρόεδρος της ΕΕΠ.

 

" Νικόλαος Ανδρουλάκης (1933-2019)

Θρηνούμε σήμερα την απώλεια του αγαπημένου διδασκάλου μας.

O Νικόλαος Ανδρουλάκης εμύησε χιλιάδες φοιτητών στις ποινικές επιστήμες και διέπλασε με το παράδειγμά του πολυάριθμες γενεές ποινικολόγων.

Το πλούσιο και αξιοθαύμαστο συγγραφικό έργο του διακρίνεται για το βάθος του περιεχομένου του και το απαράμιλλης αισθητικής ύφος του, προπαντός όμως για την εναγώνια αναζήτηση απαντήσεων στα θεμελιώδη διλήμματα που θέτει η άσκηση της ποινικής εξουσίας.

Κάθε συγγραφή του είναι ένα υπαρξιακό ταξίδι που δεν σπεύδει να προσφέρει λύσεις στον συνομιλητή του αλλά τον προσκαλεί σε βασανιστικό διάλογο για τα κεφαλαιώδη ζητήματα του ποινικού δικαίου. Όπως παρατηρούσε ο ίδιος στην Εισαγωγή του σπουδαίου συγγράμματος του «Γενικού Μέρους»:

«Ο λόγος της “λαϊκότητας” του Ποινικού Δικαίου έγκειται στην μοναδική κοινωνική σπουδαιότητα αφ’ ενός μεν του εγκλήματος αφ’ ετέρου δε της ποινής. Η μοναδική σπουδαιότητα της ποινής … οφείλεται [όμως] και στην ενδεχόμενη … “αντιλαϊκότητά” της. Με το όπλο της ποινής οι εκάστοτε φορείς της κρατικής εξουσίας μπορούν όχι μόνο να πατάξουν την πράγματι εγκληματική συμπεριφορά αλλά και να καταπνίξουν τις λαϊκές και ατομικές ελευθερίες. Η εξουδετέρωση του κινδύνου αυτού πρέπει να αποτελεί αντικείμενο συνεχούς μέριμνας κάθε ανθρώπου ασχολούμενου με τα ποινικά».

Ως Καθηγητής ο Νικόλαος Ανδρουλάκης υπήρξε υπόδειγμα ήθους, καλλιέργειας και πνευματικότητας. Ως φοιτητές της πρώτης μεταπολιτευτικής γενιάς μάς γοήτευσε με την φιλοσοφική και ανοικτή σε νέες ιδέες προσέγγιση των προβλημάτων, το εύρος, το βάθος, την οξύτητα και την πρωτοτυπία της σκέψης του αλλά και την προσήνεια και την πηγαία ευγένεια του χαρακτήρα του. Αγαπήσαμε το ποινικό δίκαιο και αφιερωθήκαμε σ’ αυτό χάρις στον Καθηγητή μας. Με το φως της σκέψης του καθοδήγησε τα επόμενα βήματά μας, ενθαρρύνοντάς μας με στοργή και ανιδιοτέλεια σε κάθε προσπάθειά μας.

Ο Νικόλαος Ανδρουλάκης καλλιέργησε εξ ίσου το ουσιαστικό και το δικονομικό ποινικό δίκαιο. Στην πρώτη έκδοση του εξαίρετου βιβλίου του για τις «Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης» σημείωνε για την τελευταία αυτήν ότι:

«Η ποινική δίκη … είναι η καρδία της πρακτικής νομικής ζωής, εκ του τρόπου δε της λειτουργίας ταύτης εξαρτάται, προ πάντων, εάν εν τη Πολιτεία έχωμεν κράτος δικαίου ή αδίκου».

Ο εκλιπών προσέφερε στην νομική κοινότητα βαθυστόχαστες και διεισδυτικές διατριβές για τον αποδεικτικό συλλογισμό και την αιτιολόγηση των δικαστικών αποφάσεων. Στο τελευταίο βιβλίο του για την «ζήτηση και την “εύρεση” της αλήθειας στην ποινική δίκη» του έτους 2017 σημείωνε, αναφερόμενος στο «αποδεικτικό ιστόρημα, καταδικαστικό ή απαλλακτικό για τον κατηγορούμενο», με το οποίο η «αποδεικτική ζήτηση περνάει στην “μακροσκοπική” της φάση»:

«Μόνο όταν πεθάνει και η τελευταία έλλογη αμφιβολία έρχεται η αληθινή γνήσια πεποίθηση του δικαστή στη ζωή που διακρίνεται για την, όπως ήθελε ο Kant, μεταδοσιμότητά της και την διυποκειμενική της ισχύ».

Η διαχρονική παρουσία του Νικολάου Ανδρουλάκη στο δικανικό βήμα συνέβαλε αποφασιστικά στην ανύψωσή του και τροφοδότησε τον παραγωγικό διάλογο μεταξύ ποινικής θεωρίας και πράξης.

Σε ειδική τελετή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Μάρτιο του 2011 η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων, υπό την προεδρία του Χριστόφορου Αργυρόπουλου, ετίμησε τον αποδημήσαντα και τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη για την μέγιστη προσφορά τους στις ποινικές επιστήμες και το δικανικό βήμα.

Στην αντιφώνησή του ο τιμώμενος, με την έμφυτη σεμνότητα που τον διέκρινε και την ευγενική αμηχανία που τον κατελάμβανε οσάκις δεχόταν επαίνους, σημείωσε ότι, παράλληλα με την πανεπιστημιακή και ερευνητική ενασχόλησή του με το ποινικό δίκαιο, απέβλεψε στο να γίνει «ένας ποινικολόγος της πράξης, ένας συνήγορος ενσαρκωτής αυτής της “παράδοξης κατάκτησης του πολιτισμού”», με τα λόγια του αείμνηστου Γεωργίου-Αλέξανδρου Μαγκάκη.

Αγαπημένε μας διδάσκαλε, η απώλειά σου είναι αφόρητα οδυνηρή. Στο αιώνιο ταξίδι σου στο Σύμπαν, είθε η λάμψη της σκέψης σου να μας εμπνέει και να φωτίζει τον δρόμο προς την αλήθεια και την δικαιοσύνη."