Αγαπητοί φίλοι
Σας προσκαλούμε σε δημόσια συζήτηση με θέμα: «Αρρυθμίες στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης».

Η συζήτηση θα γίνει στην Aίθουσα Διαλέξεων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών την Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2005 και ώρα 19.30΄.

Την συζήτηση θα διευθύνει ο Πρόεδρος της ΄Ενωσης κ. Χριστόφορος Αργυρόπουλος και εισηγητές θα είναι οι κ. Ηλίας Αναγνωστόπουλος, Βασίλειος Δημακόπουλος και Ζήσης Κωνσταντίνου.

Τα ζητήματα στα οποία θα αναφερθούν οι εισηγητές είναι, κυρίως, τα εξής:

1) Μεταξύ των ποινικολόγων κοινή είναι η εκτίμηση ότι υπό το βάρος των ερευνωμένων υποθέσεων με εμπλεκομένους δικαστικούς λειτουργούς, δικηγόρους και άλλους παράγοντες, παρατηρούνται τάσεις υπέρμετρης αυστηρότητας ή ακόμη και σκληρότητας στην μεταχείριση των κατηγορουμένων εν γένει, ιδίως στο στάδιο της προδικασίας.

Χαρακτηριστικό δείγμα της τάσης αυτής είναι η προκαταβολική έκδοση ενταλμάτων συλλήψεως εναντίον προσώπων γνωστής διαμονής που δεν φυγοδικούν, αντί της ορθόδοξης κλήτευσής τους προς απολογία, είναι μια παλιά ασθένεια της παρ’ ημίν πρακτικής, η οποία διανύει εσχάτως φάση ανησυχητικής εξάρσεως. Το αυτό ισχύει για την αλόγιστη έκδοση ενταλμάτων συλλήψεως κατά προσώπων «άγνωστης», υποτίθεται, διαμονής, για την εύρεση της πραγματικής κατοικίας των οποίων δεν καταβάλλεται σοβαρή προσπάθεια. Η έκδοση ενταλμάτων συλλήψεως επιστρατεύεται ακόμη και για την «άκοπη» περάτωση της ανακρίσεως εναντίον κατηγορουμένων που έχουν γνωστή κατοικία στην αλλοδαπή, προκειμένου να αποφευχθεί η διαδικασία της δικαστικής συνδρομής.

Ο πρόσφατος πολλαπλασιασμός περιστατικών αυτού του είδους δικαιολογεί σοβαρή ανησυχία για το μέλλον της προσωπικής ελευθερίας των κατηγορουμένων πολιτών, εγγυητές της οποίας οφείλουν να είναι οι ανεξάρτητοι δικαστές.

2)Η θεμελιώδης σημασία της υποχρέωσης αιτιολογίας των αποφάσεων των ποινικών δικαστηρίων είναι γνωστή. Οι διάδικοι πείθονται για την αμεροληψία, την ευσυνειδησία και την τιμιότητα των κριτών τους μόνον αν κατανοήσουν, μέσω της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της αποφάσεως που τους αφορά, πώς σκέφθηκε ο δικαστής που έκρινε την υπόθεσή τους. Ακόμη και μια καθ’ όλα δίκαιη απόφαση μπορεί να παρερμηνευθεί από τους αποδέκτες της (διαδίκους και κοινωνικό σύνολο) όταν είναι αναιτιολόγητη.

Μολονότι τα προηγούμενα αποτελούν κοινούς τόπους, κοινή είναι η διαπίστωση των ποινικολόγων ότι η κατά παράδοσιν χαμηλή ποιότητα των αιτιολογιών των ποινικών αποφάσεων δεν βελτιώνεται. Αντιθέτως μάλιστα, η μαζική πλέον επικύρωση ανεπαρκώς αιτιολογημένων αποφάσεων των δικαστηρίων της ουσίας από τον ΄Αρειο Πάγο, η πρόσφατη νομολογία του οποίου απειλεί με εξαφάνιση τον σχετικό αναιρετικό λόγο, πλήττει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία και το κύρος της ποινικής δικαιοδοτικής λειτουργίας.

3) Η βραδύτητα στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης είναι παλαιό πρόβλημα, το οποίο ο νομοθέτης μας επιχειρεί διαρκώς –χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία- να αντιμετωπίσει.

Τούτο οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην στρεβλή άποψη που διατρέχει πολλά από τα νεότερα νομοθετήματα, ότι η κύρια αιτία της βραδύτητας είναι η «πολυτελής» προδικασία. Αποτέλεσμα αυτής της βαρύτατα λανθασμένης προσέγγισης είναι ο νομοθετικός και πρακτικός ακρωτηριασμός της προδικασίας και η μαζική χωρίς διάκριση προώθηση των υποθέσεων στο ακροατήριο.

Τα δικαστήρια καλούνται έτσι να εκδικάσουν ένα τεράστιο αριθμό υποθέσεων, πολλές από τις οποίες δεν έπρεπε να παραπεμφθούν καν στο ακροατήριο. ΄Αλλες υποθέσεις πάλι είναι αφύσικα διογκωμένες ως προς τον νομικό χαρακτηρισμό τους ενώ πολλές είναι πλημμελώς προετοιμασμένες από απόψεως αποδεικτικών μέσων.

Οι συνέπειες είναι γνωστές και ολέθριες: Ασφυκτική πίεση χρόνου, αγχώδης και διεκπεραιωτική εξέταση των ζητημάτων, μη ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων κάθε υποθέσεως και διαδίκου, αξεπέραστες δυσκολίες στην υπεράσπιση των διαδίκων από τους συνηγόρους τους οι οποίοι τελούν υπό ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας, μη γνωρίζοντας αν και πότε θα διεξαχθεί η δίκη του εντολέα τους και αδυνατώντας να διαμορφώσουν ένα λογικό πρόγραμμα δικασίμων και εργασίας.

Αυτά και όσα άλλα εσείς θεωρείτε κρίσιμα σας καλούμε να συζητήσουμε την Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2005 στις 7.30 μμ στην Αίθουσα Διαλέξεων του ΔΣΑ.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Χριστόφορος Αργυρόπουλος
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Ηλίας Αναγνωστόπουλος